Tag: rechtspraak

Wetenschap, politiek en de rechter

“Wetenschap moet betrouwbaar zijn en wetenschap is geen politiek. Rechtspraak is weer een ander terrein. Het is van groot belang om de grenzen tussen wetenschap, politiek en rechtspraak goed te bewaken.” Ware woorden in de laatste alinea van een artikel van Alma van Hees bij Opiniez. Een artikel met als titel “De rechter als klimaatwetenschapper en politicus”. Onderwerp van het artikel is de Urgenda-uitspraak. Daar is het fout gegaan want in die zaak heeft: “de Hoge Raad zich als scheidsrechter in de wetenschap,” opgesteld. Volgens Van Hees heeft de Hoge Raad die rol aangenomen en dat leidt tot: “dwaas beleid.” Van Hees is niet de enige die deze mening is toegedaan. In haar artikel haalt ze anderen aan die eenzelfde mening zijn toegedaan. Hebben zij een punt?

Bron: Wikipedia

Het lijkt erop dat Van Hees een bijzondere opvatting van wetenschap heeft. “Rechters die zich als hoogste wetenschappelijk college zien en bepalen welke wetenschappelijke kennis de doorslag moet geven. Gaat het bij het Urgenda-vonnis om wetenschap, onbetwist en grondig bewezen? Of om alarmistische voorspellingen op basis van betwiste modellen? Heeft de rechterlijke macht opeens ‘de waarheid’ in pacht?” Wetenschap moet, volgens Van Hees ‘onbetwist en grondig bewezen zijn’. Mij is altijd geleerd dat wetenschap het reduceren van onzekerheid is. Door logisch redeneren formuleren we een hypothese, een vooronderstelling en vervolgens onderzoeken we die hypothese. Dat onderzoeken kan op twee manieren. Als eerste kun je zoeken naar bevestiging van je hypothese. Naar waarnemingen, metingen en gebeurtenissen die deze ondersteunen. Hoe meer dat er zijn, hoe ‘zekerder’ je hypothese. De tweede manier zoekt naar verwerping. Deze manier werd gepropageerd door de filosoof Karl Popper. Hoe het ook zij, de wetenschap draait juist om ‘betwiste modellen’ en niet om ‘onbetwiste en grondig bewezen’ zaken. Wetenschap is een zoektocht naar meer kennis, geen ‘zekerheids- of waarheidsfabriek’. 

Als wetenschap geen ‘zekerheid’ of ‘waarheid’ biedt, heeft Van Hees dan een punt dat de rechter zich als ‘scheidsrechter in de wetenschap’ heeft opgeworpen met de uitspraak in de Urgenda zaak? Daarvoor moet het vonnis van de Hoge Raad worden bestudeerd. In dat vonnis lezen we: “De Staat en Urgenda zijn beide van mening dat het noodzakelijk is om de concentratie broeikasgassen in de atmosfeer te beperken teneinde de 2 oC-doelstelling, dan wel de 1,5 oC-doelstelling, te kunnen behalen.” Het was daarmee niet de wetenschap en dus de ‘alarmistische voorspellingen op basis van betwiste modellen’ waarover de rechter zich in deze zaak heeft gebogen. Beide partijen accepteren die modellen.

Waarom ging het dan wel?  Het vonnis gaat verder: “Maar zij verschillen van mening over het tempo waarin de uitstoot van broeikasgassen moet worden verminderd.” Waar zit dat verschil dan in? De Hoge Raad: “Het beleid van de Staat was tot 2011 erop gericht om in 2020 een reductie van de uitstoot van 30% te behalen ten opzichte van 1990. Dat was volgens de Staat nodig om op een geloofwaardig traject te blijven om de 2 oC-doelstelling binnen bereik te houden. Na 2011 heeft de Staat zijn reductiedoelstelling voor 2020 echter verlaagd van 30% reductie door Nederland naar 20% reductie in EU-verband.” Het einddoel van het beleid blijft gelijk. De staat wil een ander traject naar het doel: “De Staat heeft het voornemen om de reductie na 2020 in een versneld tempo op te voeren tot 49% in 2030 en 95% in 2050. Die doelen voor 2030 en 2050 zijn inmiddels vastgelegd in de Klimaatwet.” Tegen die vermindering van 30% naar 20% kwam Urgenda in het geweer. De Hoge Raad koos de zijde van Urgenda. De Hoge Raad over het waarom van haar besluit: “De Staat heeft echter niet toegelicht dat en waarom een reductie van slechts 20% in 2020 in EU-verband verantwoord is te achten, dit in afwijking van de internationaal breed gedragen en noodzakelijk geachte reductie in 2020 van 25-40%.”

De Hoge Raad tikt de Staat op haar vingers vanwege een niet onderbouwde beleidswijziging. De 30% reductie was nodig om, zoals de Staat zelf had opgenomen in haar beleid, op een geloofwaardig traject te blijven. Een geloofwaardig traject om de opwarming binnen aanvaardbare perken te houden en haar onderdanen te beschermen tegen klimaatverandering. In 2011 veranderde de Staat zonder onderbouwing haar doel voor 2020. Zonder aan te geven waarom, wijkt de Staat daarmee af van een pad dat nodig was om geloofwaardig te blijven. Dat maakt de Staat ongeloofwaardig in de bescherming van haar inwoners. Daar hebben de verschillende rechters en nu dus ook de Hoge Raad zich over uitgesproken. Niet over klimaatmodellen en de wetenschap. De rechter heeft zich daarmee keurig gehouden aan de grenzen tussen wetenschap, politiek en de rechtspraak.

On door Ballonnendoorprikkerinfilosofie, politiek, wetgevingEen reactie plaatsen

#denkzelfna

Ik wilde me er dit jaar verre van houden. Waarvan? Van het schrijven van een stukje over zwarte piet. Dat gaat me ook lukken want dit stukje gaat niet over zwarte piet, maar over de rechtszaak naar aanleiding van ‘de slag bij Dokkum’. Of beter nog om een stukje dat Jan Gajentaan erover publiceerde bij Opiniez. Als je, zoals de Ballonnendoorprikker, kromme redeneringen en rammelend beargumenteerde standpunten aan de kaak wilt stellen, dan moet je er iets van zeggen.

Demonstratie_op_het_Binnenhof_in_Den_Haag_tegen_de_komst_van_de_centrumpartij_in_de_Tweede_Kamer._In_beeld_een_groot_spa_-_SFA007001062

Foto: Wikipedia

Dat Gajentaan boos is dat zijn heldin Jenny Douwes en haar kornuiten een stevige straf krijgen opgelegd, is tot daaraan toe. Ook mag je vinden dat de rechter de plank mis heeft geslagen. Maar met zijn betoog ligt het wat anders. “Het is duidelijk dat de bezorgdheid van de alleenstaande moeder Jenny Douwes ordeverstoringen tijdens de intocht in Dokkum betrof, uitgelokt door burgemeester Marga Waanders die zich het vuur uit de sloffen liep om de agressieve links-identitairen van KOZP naar Dokkum te halen, nadat deze al de landelijke intochten van Meppel en Maassluis grondig hadden verpest en die van Gouda in een veldslag hadden veranderd.”  En iets verderop: “Ik kan niet anders dan droevig constateren dat de rechterlijke macht volledig van het padje is in Nederland. Want natuurlijk gaat dit niet over de vrijheid van demonstratie of meningsuiting, het gaat om de bescherming van kinderen en hun recht op een ongestoord feest!.” En in de afsluitende alinea: “… de agressieve activisten die al jaren niets in de weg gelegd wordt en die zelfs de rode loper krijgen uitgerold door burgemeesters en in de media ….” 

Een wel zeer bijzondere onderbouwing. Douwes en haar ‘helden’ worden vervolgd omdat ze een kinderfeest beschermen, want dat moet ongestoord door kunnen gaan. Burgemeesters die allerlei partijen uitlokken om te komen demonstreren en zich daarvoor het vuur uit de sloffen lopen en nog erger ‘de rode loper uitrollen.’ En die activisten wordt niets in de weg gelegd. Het lijkt wel een complot.

Maar als die activisten niets in de weg wordt gelegd, hoe komt het dan dat de intochten in Meppel en Maasluis grondig werden verstoord en het in Gouda op een ‘veldslag’ uitliep? Hoe kan het dan dat er ‘activisten’ door de politie werden opgepakt? Dan heb ik zeker gedroomd toen ik diverse Haagse politici begrip hoorde tonen voor de intenties achter de actie van Douwes? Als burgemeesters rode lopers uitleggen, hoe komt het dan dat de demonstranten bijna altijd ergens in een hoekje worden wegegemoffeld?

“De Nederlandse bevolking laat zich niet langer in de hoek zetten door een lawaaierige minderheid. Desnoods worden we allemaal #blokkeerfriezen,” zo sluit Gajentaan af. Nu ontbeer ik zijn gave om voor de Nederlandse bevolking te spreken, maar als Nederlander kan ik alleen maar zeggen dat ik me niet door zo’n baarlijke nonsens om de tuin laat leiden. En ik voeg eraan toe dat iedereen het recht heeft om zijn mening te uiten en te demonstreren. Demonstreren bij een ‘kinderfeest’, maar ook bij een moskee, door daar te gaan barbecuen. Dat recht heb je, of je het ook moet doen, is een andere zaak. Ik beveel iedereen aan, #denkzelfna.

On door Ballonnendoorprikkerinangst, cultuur, filosofie, geschiedenis, vooroordelen, vrijheidEen reactie plaatsen

Politiek, geschiedenis en recht

Een paar weken geleden werd in Polen een wet van kracht die het verbied om te spreken van ‘Poolse concentratiekampen’. Die wet moet, zo viel in de Volkskrant te lezen: “voorkomen dat de regering en het Poolse volk nog langer de schuld krijgen voor de wandaden van de nazi’s.” Want, zo sprak oud-premier Szydlo: “Wij, de Polen, waren slachtoffers, net als de Joden.” Inderdaad waren de Polen ook slachtoffers van nazi-Duitsland, het land werd immers binnengevallen, net als Nederland. Het zijn van ‘slachtoffer’ wil niet automatisch zeggen dat men niet ook ‘dader’ kan zijn in een andere zaak, zoals de jodenvervolging. In Nederland kunnen we daarover meepraten.

Heutsz

Foto: Wikimedia Commons

Ik moest aan deze Poolse wet denken, toen ik las dat het Nederlandse parlement heeft besloten dat er sprake is van een Armeense genocide. Initiatiefnemer kamerlid Voordewind: “We mogen de geschiedenis niet ontkennen uit angst voor sancties. Ons land herbergt nota bene de hoofdstad van het internationale recht, dus we moeten niet bang zijn om ook hierin recht te doen.”

Dat politici de geschiedenisboeken willen halen door geschiedenis te schrijven met hun daden in het heden, is een bekend verschijnsel. Dat politici geschiedschrijvers gaan voorschrijven hoe iets moet worden beschreven, gaat dat niet iets te ver? Moeten politici zich niet bezig houden met het heden en de toekomst? Moeten we de het beschrijven, en benoemen van daden in de geschiedenis niet overlaten aan historici? Daarbij kan het gebeuren dat een gebeurtenis op verschillende manieren wordt beschreven en benoemd.

Als ‘we’ dit dan toch moeten doen omdat ons land de ‘hoofdstad van het recht’ is, waarom dan stoppen bij de Armenen? Kunnen we dan ook een uitspraak verwachten van het parlement dat er sprake was van ‘Boerse-genocide’ gepleegd door de Engelsen tijdens de Boerenoorlog? Een genocide compleet met concentratiekampen. De genocide op de oorspronkelijke volkeren van Noord-Amerika of Australië. En als we toch bezig zijn, hoe staat het met de ‘Atjehse genocide’ gepleegd door Nederland? Een genocide met J.B. van Heutsz in een van de hoofdrollen? Of de genocide op Banda door de VOC onder leiding van J.P. Coen? Om er slechts een paar te noemen.

Sinds wanneer wordt ‘recht’ trouwens gesproken door politici? Zijn daarvoor niet juist rechters aangesteld?

On door Ballonnendoorprikkerinfilosofie, geschiedenis, politiek, rechtvaardigheidEen reactie plaatsen

Hiddema, het parlement en de rechter

“Als wij dat debat willen, is het prettig dat je met een rechterlijk vonnis kunt komen. Want die rechter oordeelt niet langs politieke voorkeuren.” Dit zegt de tweede man van het Forum voor Democratie, Theo Hiddema, zo lees ik bij Elsevier. Dat debat zou dan moeten gaan over het al of niet racistisch zijn van uitspraken van leden van het Forum voor democratie. Over die uitspraken en het al of niet racistische karakter ervan wil ik het niet hebben.

Hiddema

Foto: Wikimedia Commons

Waarover wel? Over het alleen willen voeren van een debat over de gedane uitspraken als er een rechterlijke uitspraak ligt. Is dat niet een zeer bijzondere opvatting voor een lid van het parlement? Zijn het niet juist de leden van het parlement die voorop moeten gaan in het voeren van het debat? Kiezen wij de leden van het parlement niet juist om het maatschappelijk debat te voeren, om daarin voor te gaan en vervolgens op basis van dat debat te besluiten of en zo ja hoe er gehandeld moet gaan worden?

Hoeveel vertrouwen heeft het Forum voor Democratie in de democratie als zij pas een debat wil voeren na een rechterlijke uitspraak? Welk nut heeft een debat nog wanneer eerst de rechter om een uitspraak wordt gevraagd?

Wat fundamenteler. Als we de redenering van Hiddema doordenken, pleit hij dan niet gewoon voor een samenleving waarin rechters bepalen wat er moet gebeuren? En zijn redenering helemaal doorvoerend, pleit hij hier voor afschaffing van het parlement? Immers een debat voeren waarvan de uitkomst al vaststaat, de rechter heeft immers ‘zonder politieke voorkeuren’ besloten wat we moeten vinden, lijkt zinloos. Als hij het dan toch zo ziet, waarom stapt Hiddema niet gewoon uit het parlement en probeert het gehele partijprogramma van het Forum via de rechter gerealiseerd te krijgen?

Een laatste vraag aan Hiddema. Wat als de rechter anders oordeelt dan u hoopt? Als de rechter u ongelijk geeft en er geen sprake is van smaad of laster? Als de rechter Ollongren naspreekt en zegt: “De partij van Baudet lijkt geobsedeerd te zijn door één van de weinige taboes …, het praten over rassen in het politieke debat?”  Wat doet u dan? Beschuldigt u dan, in navolging van Wilders, de rechters van het hebben van ‘politieke voorkeuren? Van het behoren tot het ‘elite-kartel’ dat het volk eronder houdt?

On door Ballonnendoorprikkerindemocratie, filosofie, geschiedenis, polarisatie, politiekEen reactie plaatsen

Uitzonderingen en de regels

Het is jullie vast niet ontgaan dat er de afgelopen weken naarstig werd gezocht naar een jonge vrouw en dat zij om het leven is gebracht. Een ‘resocialiserende gedetineerde’ lijkt in dat laatste een belangrijke rol te hebben gespeeld en dat zorgt ervoor dat velen roepen om ‘grondige herziening’ van onze wetten en straffen om zoiets te voorkomen. Je kunt zelfs een petitie tekenen waarmee je een onderzoekt eist: “naar het falend rechtssysteem

… Wij eisen een verandering van de wet op het gebied van zedendelicten zodat dit NOOIT meer kan gebeuren.”

Ook de roep om strengere straffen ontbreekt niet.

vrouwe justitiaFoto: Pixabay

Als een gedetineerde zijn straf heeft uitgezeten, moet hij vrijkomen en kan dat niet beter met begeleiding hierin, resocialisering, dan door iemand na het uitzitten van zijn straf, de gevangenis uit te zetten en hem dan maar aan zijn lot over te laten? Natuurlijk is het goed, zoals in elk geval dat er iets fout gaat, om te onderzoeken en te kijken wat er beter kan. Echter, een samenleving zonder misdaden, dat lijkt mij niet mogelijk of Minority Report moet werkelijkheid worden. In die film worden potentiële misdadigers opgepakt, zonder dat ze iets gedaan hebben en zelfs zonder dat ze weten dat ze potentiële misdadiger zijn. Vervolgens worden deze ‘potentiële misdagers’ in permanente slaap gebracht. Alleen werkt ook dat systeem niet perfect, zo blijkt uit de film.

Iemand die een zedenmisdrijf of een moord begaat levenslang opsluiten, dat zou recidive voorkomen. Dat ontneemt echter degenen die niet recidiveren en dus de kranten niet halen, hun leven. Bovendien voorkomt dit fouten ‘de andere kant op’, onschuldig veroordeelden? Iets wat ook in Nederland voorkomt, denk maar aan Lucia de B. en de Puttense moordzaak.

De mens uit het systeem halen en vervangen door een ‘robot’? Die vraag stelt Laurens Verhagen in de Volkskrant en de ‘experts’ zien voor- en nadelen. “Zo werd Eric Loomnis uit Wisconsin veroordeeld tot zes jaar gevangenisstraf, deels op basis van een softwarepakket genaamd Compas van het bedrijf Northpointe. Uit de analyse van die software bleek dat Loomnis een verhoogd risico op herhaalgedrag vertoonde. Loomnis stelde daarna dat hij geen eerlijk proces heeft gehad omdat de rechter zijn oordeel baseerde op de geheime algoritmes van die software.”  Een algoritme dat een zaak beoordeelt, want een ‘robot’ is een algoritme. Een algoritme dat zich baseert op statistieken, heel veel statistieken. “ Lies, damned lies, and statistics,” van wie de uitspraak is, wordt betwist, de uitspraak zelf niet. Niets is subjectiever dan de interpretatie van objectieve statistieken. Bovendien zijn statistieken gemiddelden die niets hoeven te zeggen over het individuele geval.

Ik begrijp en voel de emotie van de opstellers en ondertekenaars van de petitie, maar geldt niet ook in de rechtspraak dat uitzonderingen de regel bevestigen? Dat het meestal goed gaat en soms goed fout, zoals in dit geval? Dat we geen regels moeten maken ter voorkoming van die uitzondering, omdat dan de uitzondering de regel wordt wat tot meer slachtoffers leidt.

On door Ballonnendoorprikkerinangst, geschiedenis, politiek, rechtvaardigheid, wetgevingEen reactie plaatsen