Tag: George Orwell

Huxley, Orwell en twee Russen

“Lig je languit op de bank te chillen begint je horloge te piepen: je beweegt te weinig. Voor de derde opeenvolgende dag alweer, dus je weet dat je gegevens automatisch worden doorgestuurd naar Apple, waar je je zorgverzekering hebt afgesloten. De data worden uiteraard ook toegevoegd aan je medische dossier dat veilig in de iPhone 20 is opgeslagen. Je voelt de onrust in je opborrelen. En dan, een nieuw piepje: stress op komst”  De eerste alinea van een uitgebreid artikel in de Volkskrant over de opmars van data in de gezondheidszorg. 

1984

Illustratie: Flickr

Bij die stress kan ik me iets voorstellen. Al die ‘piepjes’ die je eraan herinneren dat je iets moet, daar zou ik stress van krijgen. Zeker als de zorgverzekeraar dat ook allemaal registreert en het verwerkt in de premie die ik moet betalen. Leven volgens de ‘piepjes’ betekent minder premie want ik loop minder risico. Vanuit het oogpunt van de gezondheidszorg en vooral de beheersing van de kosten ervan is dat het ‘Walhalla’. Toch geeft dit mij, om een passend Duits woord te gebruiken een ‘unheimisch’ gevoel. 

Ik krijg er Huxliaanse ‘brave-new-world-beelden’ gecombineerd met Orwelliaanse ‘1984-beelden’ bij. De ‘piepjes’ als het soma uit Huxleys Brave new World. Als ik ze volg leef ik lang, gezond en gedraag ik me vooral verantwoord. “Mensen voelen een verantwoordelijkheid naar hun gezin, naar hun bedrijf, hun omgeving: ik kan het me niet permitteren niet in de gaten te houden of ik gezond ben,” zoals Erik de Heus CEO van Skinvision het in het artikel zegt.  Wiens leven leef ik dan? Mag ik niet voor ‘mezelf’ leven en daarin de keuzes maken die mij een goed gevoel geven? Een goed gevoel maar wellicht ook slecht voor mijn gezondheid?

Orwells 1984 komt om de hoek kijken bij ‘Apple waar je je zorgverzekering hebt afgesloten.’ Wil ik dat mijn verzekeraar alles weet en vooral meet? Een andere ‘deskundige, Lucien Engelen van het Radboudumc, maakt zich daarover geen zorgen: “Ik heb nog altijd meer vertrouwen in de grote techbedrijven dan in twee Russen op een zolder die ergens een appje in elkaar knutselen.” Nu was mijn vertrouwen in de ‘goedertierenheid’ van techbedrijven nooit erg groot, door de onthullingen rond Facebook van de afgelopen weken, is dat er niet beter op geworden. Toeval wil dat die ‘grote techbedrijven’ waar Engelen zoveel vertrouwen in heeft, eerst heel klein waren en zijn ontstaan uit ‘appjesknutselaars’ op zolders en in garages. Google door Page en de Rus Brin, Facebook door Zuckerberg en nog wat studiegenoten, Apple door Jobs en Wozniak, Microsoft door Gates, Amazon door Bezos.

On door Ballonnendoorprikkerinfilosofie, geschiedenis, vrijheid, zorg1 reactie

Some animals are more equal

‘All animals are equal, but some animals are more equal than others.’ Een beroemde quote uit Animal farm van George Orwell. Hieraan moest ik denken toen ik las over de ‘cursus participatieverklaring’ voor nieuwkomers in Nederland. Een cursus die wordt afgesloten met het tekenen van een ‘Participatieverklaring’ die een verplicht onderdeel wordt van de inburgering van nieuwkomers. “Via dit traject laten gemeenten nieuwkomers kennis maken met de rechten en plichten en de fundamentele waarden van de Nederlandse samenleving,” zo valt te lezen op de site van de Rijksoverheid.

OrwellIllustratie: babalublog.com

Benieuwd naar die kernwaarden, ben ik in de ‘cursus’ gedoken. De waarden komen aan bod in het onderdeel ‘het muurtje’. De ‘waarden’ staan op stenen waarvan een muurtje moet worden gebouwd. ‘Andere culturen leren kennen’ is zo’n kernwaarde net als ‘samen delen’ en ‘tradities’, maar ook ‘vrijheid’, en er zijn er nog meer. Zijn dit allemaal waarden en als het waarden zijn, zijn het dan ook de waarden van alle Nederlanders?

Verwarrend wordt als ik in de ‘docentengids’ het volgende leest: “Het kan zijn dat deelnemers een andere interpretatie hebben bij sommige begrippen. Dat is voor deze werkvorm niet erg. Een begrip als vrijheid kan voor de ene deelnemer een hele andere betekenis hebben dan voor een ander.” Gaat het er niet juist om dat waarden gedeeld worden en kan dat delen niet alleen als we er allemaal hetzelfde onder verstaan?

Uiteindelijk moet de nieuwkomer de ‘Participatieverklaring’ ondertekenen en die luidt: “Ik verklaar dat ik kennis heb genomen van de waarden en spelregels van de Nederlandse samenleving en dat ik deze respecteer. Ik verklaar dat ik actief een bijdrage wil leveren aan de Nederlandse samenleving en reken erop dat ik daarvoor ook de ruimte krijg van mijn medeburgers.” Vreemd omdat de verklaring ook de volgende zin bevat: “In Nederland worden alle burgers gelijkwaardig behandeld. Discriminatie naar geslacht, geloof, afkomst of seksuele geaardheid wordt niet geaccepteerd.” Een nieuwkomer moet verklaren dat hij, zich aan de ‘waarden en spelregels’ houdt en dat hij ‘actief bijdraagt’. Een Nederlander hoeft dat niet. Hoe verhoudt zich dit tot het gelijk behandelen van alle burgers? Zijn onze ‘waarden en spelregels’ niet vervat in onze wet- en regelgeving?  Moet niet iedereen, die zich op het Nederlandse grondgebied bevindt, zich daaraan houden? Daarvoor is een verklaring niet nodig.

De nieuwkomer ‘rekent erop dat hij de ruimte krijgt’ van zijn medeburgers. Waarop kan hij ‘rekenen’ als de ander, de Nederlander, een dergelijke verklaring niet hoeft te tekenen? Zijn sommige dieren meer gelijk dan anderen?

On door Ballonnendoorprikkerinangst, democratie, filosofie, geschiedenis, migranten, participatie, polarisatie, politiek, rechtvaardigheid, wetgeving2 reacties