Meehuilers

‘Ik luister naar je, maar ik doe niet wat je zegt’ en ‘ik begrijp je, maar ik heb er geen begrip voor’. Deze twee zinnen vormen in de kern de korte samenvatting van de gebeurtenissen van de afgelopen twee weken en eigenlijk van de afgelopen twintig jaar. Waarom? Dat leg ik hieronder uit.

Free Images : zoo, fauna, howl, marsupial, wildlife photography,  carnivores, european wolf, pack animal, canis lupus, wolf howling, dog like  mammal, wolfdog 6000x4000 - - 581606 - Free stock photos - PxHere
Bron: PxHere

Neem de vele mensen die op de PVV stemmen. In begrijp dat ze zich zorgen maken over hun heden en toekomst, maar ik heb geen begrip voor hun partijkeuze. Een partij die in haar verkiezingsprogramma betoogt dat: “Het onderwijs (…) ruime aandacht (moet geven) aan de verworven westerse vrijheden,” en die vervolgens niet van toepassing verklaart op grote groepen mensen, verdient geen steun. Een partij die pleit voor het “Behoud van artikel 23, de vrijheid van bijzonder onderwijs,” en dan doodleuk vervolgt met de ontkrachting ervan door te pleiten voor het: “Stoppen met islamitisch onderwijs, omdat dat onze vrijheid en onze waarden bedreigt.”  Ik begrijp de zorgen van PVV-stemmers, ik heb geen begrip voor hun keuze. Ik luister naar ze maar doe niet wat ze zeggen

Neem stemmers op het Forum voor Democratie. Ook hun zorgen voor wat betreft hun heden en toekomst begrijp ik. Ik heb geen begrip voor hun partijkeuze. Een partij die het heil, zoals ik al eerder schreef, in het verleden zoekt. Mensen die op een partij stemmen die de bourgeoissamenleving van de achttiende eeuw verheerlijkt zonder dat ze zich realiseren wat dat betekent. Mensen die, net zoals trouwens de PVV stemmers, een verleden verheerlijken dat nooit heeft bestaan. Ik begrijp hun zorgen, maar heb geen begrip voor hun keuze. Ik luister naar ze, maar doe niet wat ze zeggen.

Neem de mensen die op BIJ1 stemmen. Ik begrijp hun zorgen over het heden en de toekomst. Zorgen over achterstanden van groepen in de samenleving en dan vooral groepen met nog geen generaties lange geschiedenis in dit deel van de wereld. Ik heb geen begrip voor hun partijkeuze. Een partij die het dubieuze intersectionele denken hoog in het vaandel heeft staan. Een partij die de wereld beziet door de ‘wit privilege en witte onschuld’ bril van Gloria Wekker en waar iets al snel ‘culturele toe-eigening’ is. Een partij die het verleden wil herschrijven zodat het past in hun kijk op de het heden en de toekomst. Nogmaals ik begrijp hun zorgen over achterstanden, ik heb er geen begrip voor dat ze er zulke dubieuze denkbeelden op na houden. Ik luister naar ze, maar doe niet wat ze zeggen.

Ik begrijp ook mensen die zich afvragen of de coronapandemie niet beter kan worden aangepakt. Ik begrijp het want er zijn vele zaken die beter kunnen, maar ik heb geen begrip voor mensen die vervolgens andere zwart gaan maken en bedreigen. En al helemaal niet voor mensen die vervolgens gaan beweren dat er een ‘door politici aangestuurd pedofielennetwerk’ is, dat er ‘chips’ via vaccins worden ingebracht en nog meer van dat soort onzin. Ik begrijp de zorgen maar heb geen begrip voor de onzin die wordt gedebiteerd. Ik luister ernaar, maar ik doe niet wat zij zeggen

Als ik verder kijk dan mijn eigen neus lang is, dan zie ik dat er ook andere keuzes worden gemaakt. Dan zie ik dat andere partijen naast het begrijpen ook begrip tonen door ideeën, redeneringen en retoriek van de PVV, FvD en BIJ1 over te nemen. Anderen die niet alleen luisteren maar er ook daden aan toevoegen. Die in plaats van een goed gesprek te voeren, mee gaan huilen met wolven. Dan zie ik partijen die begrip tonen voor mensen die ‘onzintheorieën’ verkondigen door hen te voeden, met als meest positieve, halve waarheden en vaak zelfs met hele leugens. Mee gaan huilen omdat een goed gesprek er wel eens toe zou kunnen leiden dat ze aan macht en invloed verliezen. Verliezen omdat de belangen van de mensen die gehoord willen worden wel eens op een heel ander vlak kunnen liggen dan de ‘meehuilers’ denken.

Luisteren en ruiken

Omdat het nieuwe boek dat ik had besteld, nog niet bij mijn boekhandel Koops was gearriveerd, zocht ik ‘ter overbrugging’ een ‘oud’ exemplaar uit de kast. Met de Amerikaanse presidentsverkiezingen net achter de rug waarbij de kandidaten elkaar bijna wegzetten als het ‘absolute kwaad’ en zichzelf dus als goed zagen, trok Voorbij goed en kwaad van Friedrich Nietsche mijn aandacht.

Toen ik op pagina 40 aanbelandde, bleef de volgende passage in mijn hoofd hangen: “ Waar het volk eet en drinkt en zelfs waar het bewondert, daar pleegt het te stinken. Je moet geen kerken binnengaan als je zuivere lucht wilt inademen.” Nietsche waarschuwt voor groepsdenken, hij waarschuwt voor de groep, voor het volk als een meute en vooral voor ‘rattenvangers van Hamelen’ die mensen als kinderen meelokken met simpele oplossingen: “Allemansboeken zijn altijd onwelriekende boeken: er kleeft de lucht aan van de kleine man.”

ton

Foto: memotrip.nl

‘Het volk’ als groep en sterker nog als ‘drager’ van kennis en ‘nemer’ van goede besluiten is sinds een jaar of tien weer helemaal terug. Diverse politieke partijen willen een grotere en belangrijkere rol voor ‘het volk’. Een kleine tien jaar geleden stelde Rita Verdonks partij TON haar programma op per ‘opiniepeiling’. Vele partijen willen meer besluiten per referendum. De vraag of besturen per referendum een prettige samenleving oplevert, stelde ik al eerder.

Die passage bleef hangen omdat ik mij een paar dagen geleden afvroeg wie ‘het volk’ is. Dit omdat er ook na de Amerikaanse verkiezingen duchtig op los werd gespeculeerd welke boodschap ‘het volk’ heeft afgegeven. Hierbij wordt het volk verengd tot degenen die de winnaar steunen. Nationale politici zagen er weer een reden in om ‘beter naar het volk’ te gaan luisteren. Natuurlijk is het goed om mensen te betrekken bij besluiten die genomen moeten worden. Dan kun je rekening houden met opvattingen en gevoelens en wellicht levert dit nieuwe relevante inzichten op.

Als Nietsche gelijk heeft, zou het dan niet ook aan te raden zijn om naast de luisteraar een ‘ruiker’ mee te sturen?