Beelden van historische figuren die van hun sokkel worden getrokken omdat hun daden in het heden anders worden beoordeeld dan in de tijd dat ze werden opgericht. We zien het nu in de VS en ook in Nederland gaan stemmen op om bijvoorbeeld Jan Pieterszoon Coen van zijn voetstuk te trekken. Bij De Correspondent is Thomas Vanheste ook die mening toe gedaan:

“Weg dus ook met de Leopold II-straat en de Coentunnel. Ook die Leopold II-buste in Gent en het standbeeld van Coen in Hoorn kunnen in mijn ogen beter in het depot verdwijnen.”

Foto Nedinsco oud

De manier waarop mensen in het heden het verleden beschouwen en waarderen kan veranderen. Daarmee kan ook de waardering voor zaken die aan dat verleden refereren veranderen. Het standbeeld van Coen laat dat goed zien. Bij plaatsing van het beeld was hij een held, nu een massamoordenaar. Maar als je Coen van zijn sokkel rukt, wat doe je dan met de binnenstad van Amsterdam? Al die huizen van kooplieden, zijn mede gebouwd met geld dat door Coens inzet is verdiend. Slopen dan maar?

Zelf heb ik me, met een groep vrienden, ingezet voor het behoud van een fabriekspand in Venlo, het Nedinsco-complex. Een pand met een zeer bijzondere historie die mooi wordt beschreven in het boek ‘Een up-to-date modern gebouw’: het Nedinsco-complex’ geschreven door Frans Hermans. Het gebouw zag er oud en vervallen uit en lag op een plek dichtbij het Venlose stadscentrum waar je nog niet dood gevonden wilde worden. Daarom moest het gesloopt worden zodat het gebied opnieuw ontwikkeld kon worden. Plannen die op veel bijstand konden rekenen, maar die niet zijn doorgegaan. Het gebouw is prachtig hersteld en vormt nu samen met het cradle-to-cradle stadskantoor, het hart van een mooi stukje Venlo. Nu, een kleine twintig jaar later, vindt bijna iedereen het prachtig dat het is behouden. Meningen kunnen veranderen, zou dat niet tot voorzichtigheid moeten aanzetten? Moeten we niet oppassen met het beoordelen van het verleden met de ogen van het heden. Dat, zoals Bart Dirks in de Volkskrant schrijft, Peter Stuyvesant: “fel antisemitisch was en voorstander van de slavernij,” was in die tijd heel gewoon, net als het geloof in God.  

Foto Nedinsco nieuw: Wikipedia

Wie herinnert zich nog de opschudding toen de Taliban de twee Boedhha’s van Bamyan vernietigden? Of IS de Romeinse resten van Palmyra in Syrië? De wereld was te klein. “(Ik denk) dat weinigen zouden betogen dat de standbeelden van Stalin en Saddam Hoessein beter waren blijven staan, omdat hun bewind nu eenmaal bij de geschiedenis van de Sovjet-Unie en Irak hoort. Voor velen in die landen is het te pijnlijk om op straat met de verering van deze dictators te worden geconfronteerd,” schrijft Vanheste in de discussie onder zijn artikel. Zouden de Taliban en IS dat niet ook als argument kunnen gebruiken? Op het moment van vernietiging, vertegenwoordigden zij de ‘publieke opinie’ ter plekke? Gelukkig is  het Nedinsco-complex  behouden en ziet niemand er een stukje van de Duitse oorlogsindustrie in, dat het werkelijk was.