Een viertal auteurs schreef kort geleden in de Volkskrant een soort manifest voor ‘vrij links. In dit manifest pleitten zij voor een seculiere overheid. Volgens hen betekent dat het afschaffen van: “de aparte vermelding van vrijheid van godsdienst in de grondwet omdat dit leidt tot een voorkeursbehandeling van diegenen die zich tot een van de grote godsdiensten rekenen.” Ik moest bij het lezen hiervan, denken aan een passage in het regeerakkoord over het opnemen van een verbod op discriminatie op seksuele gerichtheid in de Grondwet. 

Illustratie: PxHere

November vorig jaar pleitte ik ervoor om dat niet te doen en, sterker nog, om juist te schrappen in de tekst van artikel 1 van onze Grondwet. In dat artikel wordt geschreven dat godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht geen reden zij voor discriminatie. Mijn betoog was dat juist het benoemen zorgt voor een bijzondere positie en dat het schrappen ervan het artikel krachtiger maakt.

 Het voorstel van de vier is  tegen het zere been van Francisco van Jole en Mei Li Vos. In een brief bij Joop en in de Volkskrant reageren zij op het manifest. De kern van hun bezwaar is: “De auteurs willen af van de vrijheid van godsdienst en onderwijs. Ze zien religie als bron van kwaad. Die vrijheid is ze gegund, maar je bevrijdt mensen niet uit verstikkende regels door via wet te regelen hoe ze moeten leven.” Afpakken van vrijheden, dat kan niet en als dat is wat de vier in hun manifest betogen, dan maken Vos en Van Jole terecht bezwaar.

De vraag is of de vier iets willen ‘afpakken’. Even terug naar het manifest. Volgens de auteurs ervan is de extra vermelding van de vrijheid van godsdienst niet  nodig omdat: “Alle vrijheden waarop gelovigen aanspraak kunnen maken − vrijheid van meningsuiting, vrijheid van vereniging, vrijheid van vergadering en betoging − zijn al veilig verankerd in de wet en in de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens.”  Inderdaad kent onze Grondwet, de vrijheid van meningsuiting, de vrijheid van vereniging en vergadering, van betoging. Deze vrijheden geven een religie de mogelijkheid om samen te komen en hun boodschap te verkondigen. Eigenlijk om alles te doen wat ze willen. Waarom is dan het extra benoemen van godsdienst in de Grondwet nodig? Welke rechten verliezen gelovigen? 

Vos en Van Jole hebben een punt dat je mensen niet bevrijdt door via de wet te regelen hoe ze moeten leven. Maar, wordt mensen voorgeschreven hoe ze moeten leven als je de specifieke benoeming van de vrijheid van godsdienst uit de Grondwet haalt? Sterker, geef je religie niet juist een bijzondere positie door haar als specifieke vrijheid te benoemen? Moet een Grondwet niet juist iedereen, gelovigen en ongelovigen, op een zelfde manier behandelen? Zit die gelijke behandeling juist in het niet noemen van specifieke groepen?