“Dat wordt gecontrasteerd met een flatbouw uit Polen, waar aan zo’n beetje alle gevels een Poolse vlag hangt. De boodschap is duidelijk: Polen is een land dat geen grote massa-immigratie gekend heeft de afgelopen tientallen jaren, maar Duitsland wel. En dat heeft ervoor gezorgd dat de nationale identiteit van Duitsland wordt aangetast, waar tegenover die van Polen gewoon intact is gebleven.” Een passage uit een artikel van Tim Engelbart bij De Dagelijkse Standaard. Engelbart schreef dit artikel naar aanleiding van een tweet van Thierry Baudet. De Poolse identiteit is in tact gebleven, de Duitse niet en, zo bedoelen Baudet en Engelbart, de Nederlandse ook niet. 

Illustratie: Pixabay

Identiteit, het “eigen karakter”. Een persoon heeft een eigen karakter en daarmee een eigen identiteit. Zou het werkelijk zo zijn dat alle Polen, Duitsers of Nederlanders hetzelfde ‘eigen karakter’ hebben? Al kun je je dan wel afvragen hoe ‘eigen’ dat eigen karakter dan is. 

Laat ik het eens op mezelf betrekken. Ik ken redelijk wat mensen, ik ben echter nog niemand tegen gekomen met een ‘eigen karakter’ dat precies gelijk is aan het mijne. Geen Nederlander en ook geen Duitser, Pool, Turk, Marokkaan of persoon van welke nationaliteit dan ook. Nu kan het dat ik een uitzondering ben op de regel en dat alle andere Nederlanders wel eenzelfde ‘eigen karakter’ hebben. Zou ik daarmee de Nederlandse identiteit aantasten? 

Nu woon ik, zoals jullie wellicht al weten, in Venlo en door Venlo stroomt de Maas. En aan de andere kant ligt Blerick dat ook tot de gemeente Venlo behoort. Een ‘echte Venlonaer’ zal zeggen dat ‘die van Blierick’ heel anders zijn. Of zoals ze met Vastelaovend zingen: “ik bin zoë gaer, baove alles Venlonaer.” Wellicht zal hij zelfs zeggen dat hij er nog niet begraven zou willen liggen. Andersom kan ook en beiden zullen zich afzetten tegen de inwoners van Tegelen, de Tegelse, die ook bij de gemeente horen. Als je vervolgens alleen naar Venlonaeren kijkt, dan zal iemand van Op Stalberg zich helemaal niet kunnen ‘ identificeren’ met iemand uit Geneuj. En zo kunnen we doorgaan. 

Zou er dan werkelijk een Poolse, Duitse of Nederlandse identiteit’ bestaan die aangetast kan worden? Of zou juist het groepsdenken dat ten grondslag ligt aan het ‘identiteitsdenken’ onze samenleving aantasten? Of, zoals ik vorig jaar al eens schreef: “ Leidt een discussie over wat wel en wat niet tot de ‘Nederlandse identiteit’ hoort er niet juist toe dat mensen tegen elkaar worden opgezet? Immers door te bepalen wat ‘erbij’ hoort, bepaal je ook wat er niet bij hoort.”