Mijn moeders authentieke rijstepap met wat kaneel. Pap gemaakt van melk van onze eigen koeien en dus lekker romig. Hieraan moest ik denken toen ik het artikel van Munganyende Hélène Christelle bij de Correspondent las.

Foto: Max Pixel

“Afrikaanse millennials zoals ik willen altijd meer weten over traditionele Afrikaanse kunst en cultuur, het erfgoed dat mede onze identiteit vormt. Over een deel van dat erfgoed ontstaat nu discussie. Zo heb ik moeite met de herkomst van de Afrikaanse waxstof, gemaakt in Helmond, vanwege de koloniale wortels. Maar mijn moeder vindt het prachtig.” De opening van haar artikel waarin de de prachtige gekleurde stoffen die in Afrika worden gedragen, centraal staan. Alleen blijken die stoffen vaak een Helmondse herkomst te hebben. Haar generatie: “gaat daarvoor op zoek naar een authenticiteit die de kenniskloof die we overhielden aan kolonisatie en migratie, kan dichten. Ons eigen verhaal van Afrika.” 

Zoeken naar authenticiteit, maar wat is echt authentiek? Is er wel iets echt authentiek? Zo zijn de Helmondse stoffen ooit geïnspireerd op Javaanse batiks. En als je in de geschiedenis van de batiks duikt dan verlaat je Java ook weer voor het vasteland van Azië. Munganyende sprak voor haar artikel met de vanuit Parijs naar Dakar verhuisde ontwerpster Sarah Diouf. “Diouf maakt haar ontwerpen niet in de felle kleuren die je van Afrikaanse mode en waxprint zou verwachten, maar juist in zachte bruintinten, verwijzend naar de invloed van bogolan of ‘modderdoek’ uit Mali. Dioufs kleding viel deze zomer in de smaak bij niemand minder dan Beyoncé, die een foto op haar Instagram postte in een complete Tongoro-outfit.” Hoe authentiek is het verhaal van een dergelijke outfit? Hoe Afrikaans is die? Hoe Authentiek is die?

Is niet alles wat er momenteel is een resultaat van vermenging van zaken die er vroeger waren? Ook die outfit ontworpen door Diouf. Neem een werk van Mondriaan of Esscher, die zijn in hun stijl herkenbaar en dus kun je ervan zeggen dat ze authentiek zijn. Tegelijkertijd kun je je afvragen of Mondriaan en Esscher hun werk wel zouden hebben kunnen maken zonder Van Gogh en Rembrandt. En zou die echte Rembrandt er wel kunnen zijn zonder het werk van eerdere schilders. Zo kunnen we teruggaan tot de grotschilderingen van Lascaux en wellicht nog verder. 

Moeten we niet juist blij zijn met de vermenging van zaken? Zorgt dat niet juist voor kleur in de wereld? Ik ben blij dat ik van mijn moeders rijstepap heb kunnen genieten. Die was er echter nooit geweest zonder rijst en kaneel.