In de Volkskrant een artikel waarin wordt uitgelegd dat de klimaatkwestie in één enkele belasting kan worden geregeld. Die belasting moeten we zien als een soort BTW op broeikasgas, aldus het artikel. Die belasting wordt de Vergoeding Externe Kosten, afgekort VEK, genoemd. Stoot je veel CO2 uit, dan betaal je veel VEK en wordt je product duurder. Een goed idee om schade te verhalen. “Klimaatbedervers krijgen het daardoor flink zwaarder op de markt. Gaat het niet hard genoeg? Dan omhoog die belasting” De ondernemer moet opgeven hoeveel CO2 hij uitstoot en betaalt daarover VEK. Die VEK kan hij weer doorberekenen in de prijs van zijn product en zo is het uiteindelijk de consument die het merkt in de gestegen kosten van het product. Een goed idee omdat zo milieubesparende productie loont, die levert een lagere prijs op.

Foto: Wikipedia, de vrije encyclopedie

Tocht wringt er iets. Niet met het voorstel, maar met een voorbeeld bij het artikel. In een schema wordt een pond tomaten als voorbeeld genomen en wordt duidelijk gemaakt waarover VEK wordt geheven. Dat zijn nogal wat zaken in de keten van struik naar supermarkt. VEK over de elektriciteit, het gas, de folie (plastic) die wordt gebruikt, de kunstmest, de substraatbodem, het plastic voor de verpakking, het transport en zo zijn er vast nog wat zaken vergeten. Al die VEK-kosten worden doorberekend in de prijs van het pond tomaten dat u en ik in de winkel kopen. Dat is tenminste de theorie en zo zal het best werken bij een auto, een boek en vele andere producten. Daar berekent de producent al zijn kosten door, zet er een marge op voor zichzelf en dat levert dan een prijs op het etiket. 

De tomatenteler zou willen dat dit ook voor hem zou gelden, dat zou zijn leven een stuk minder stressvol maken. Helaas gaat dat niet op voor tomaten en vele andere landbouwproducten. Daar wordt de prijs van het product bepaald in het spel tussen vraag en aanbod. Een spel waar veel aanbieders staan tegenover enkele vragers, de supermarktketen. Die laatsten staan het sterkst in dit spel. Dat spel levert een prijs op en daarvan worden alle kosten betaald Hierbij krijgt de transporteur altijd betaald en neemt ook de tussenhandel zijn deel. Zo blijft er iets over voor de tomatenteler en die mag vervolgens hopen dat de prijs die hij krijgt, voldoende is om al zijn kosten, dus ook de VEK van te betalen.

Trouwens. Zou die tomatenteler de CO2 die zijn planten verbruiken af kunnen trekken van de CO2 die hij gebruikt? Misschien krijgt hij dan wel VEK uitbetaald.