Beste ambassadeur Kocsis,

Met belangstelling heb ik uw reactie op een artikel van de journalist Erzsó Aldöldy gelezen. Ik geloof graag dat antisemitisme in Hongarije geen plek heeft. Ook geloof ik graag dat de vrijheid van meningsuiting welig tiert in het: “breed scala aan kritische media in Hongarije, bestaande uit kranten, digitale kanalen, radio en televisie.” Even tussendoor een vraagje, of eigenlijk een paar hierover. Als die vrijheid zo welig tiert en als er een breed scala aan kritische media is, waarom maakt uw land dan zo’n punt van die ene kritische mening van de stichting van Soros? Waarom zo’n punt van een groep die anders denkt over migratie? Daar gaat hun mij nu even niet om. Het gaat mij om uw laatste alinea.

christendom

foto: PxHere

U eindigt met de volgende passage: “Premier Orbáns visie op democratie pleit voor een ‘21ste-eeuwse christendemocratie die de menselijke waardigheid, vrijheid en veiligheid garandeert, gelijke rechten van mannen en vrouwen waarborgt, het idee van de traditionele familie beschermt, antisemitisme een halt toeroept en onze christelijke cultuur beschermt’.” Hoe ziet uw 21ste eeuwse christendemocratie eruit? Kunt u mij uitleggen op welke waarden die christendemocratie is gebaseerd? Wat de basis is van die ‘christelijke cultuur’ die u beschermt?

Als ik aan christelijke waarden denk, dan komen bij mij veel verschillende beelden naar boven. Beelden zoals het toekeren van de andere wang. Het brood vermenigvuldigen en delen. Het liefhebben van je naasten en mijn favoriete sint Martinus die zijn mantel deelt met een arme zwerver. Eigenlijk komt het neer op het zorgen voor elkaar.

Beste meneer Kocsis, ik kan die beelden niet rijmen met het sluiten van uw huis, de landsgrenzen, voor mensen die hulp nodig hebben. Hoe deel je dan je brood of je mantel met een arme? Daarom ben ik benieuwd naar uw christelijke waarden zodat ik u kan proberen te begrijpen. 

Lijden aan vrijheid

Afgelopen weekend werden er in Hongarije verkiezingen gehouden. De zittende premier Viktor Orbán kwam weer als winnaar uit de bus. Afgelopen zondag besteedde Tegenlicht aandacht aan Hongarije. Een verhelderende documentaire met als titel Slag aan de Donau. Verhelderend omdat de documentaire inzicht geeft in het Oost-Europese en in het bijzonder het Hongaarse perspectief op de wereld.

Boris_Yeltsin_with_Bill_Clinton-1

Foto: Wikimedia Commons

Kijkend naar deze documentaire moest ik denken aan het boek de toekomst is geschiedenis van Masha Gessen. Een tijdje geleden haalde ik er al iets uit aan. Gessen beschrijft in haar boek het wedervaren van Rusland en haar inwoners van grofweg 1985 tot en met nu. Zij doet dit voornamelijk aan de hand van de levensverhalen van drie generaties Russen. Kinderen die nu tussen de twintig en dertig zijn, hun ouders en hun grootouders. Enkele bijzondere personen vanwege de posities die zij, hun ouders of grootouders bekleden en bekleedden. Kinderen zoals de dochter van de vermoorde politicus Boris Nemtsov en de zoon van politbureaulid Jakovlev. Hun levens en de manier waarop ze worden beïnvloed door de gebeurtenissen zoals onder andere ‘Jeltsin op de tank’, de oorlogen in Tsjetsjenië en de gijzeling in het Doebrovtheater in Moskou, geven een indringend beeld van het Russische leven. Zeer lezenswaardig en een must om het huidige Rusland te begrijpen.  

Aan de hand van hun verhalen zoekt Gessen naar verklaringen. Bij dat zoeken haalt ze de Duitse psychoanalyticus Erich Fromm en zijn boek Escape from Freedom aan. Fromm probeerde zijn boek de psychologische oorsprong van het nationaalsocialisme te beschrijven. Gessen citeert Fromm die de mens uit de Middeleeuwen beschrijft: “iemand was toen identiek met zijn rol in de maatschappij; hij was boer, ambachtsman of ridder, niet een individu dat daarnaast een beroep had. de sociale orde werd opgevat als aan natuurlijke orde en daarvan deel te zijn gaf een veilig gevoel erbij te horen. Er was betrekkelijk weinig competitie. iemand werd geboren in een zekere economische positie die een door traditie bepaald levensonderhoud garandeerde.” De reformatie beëindigde die zekerheid en zorgde voor vrijheid maar die kwam met een prijs: “ Door zijn vaste plaats in een gesloten wereld kwijt te raken verliest de mens het antwoord op de betekenis van zijn leven; het resultaat is dat hij twijfels heeft gekregen over zichzelf en het doel van zijn leven.” Volgens Gessen gaat dit ook op voor de late Sovjetmens en zijn opvolger de huidige Rus. De Rus lijdt aan vrijheid?

Zou Gessen gelijk hebben? Zou dat dan niet ook voor de Hongaren en de Oost-Europeanen kunnen opgaan? Zouden ook westerlingen kunnen lijden aan vrijheid?