Tag: DNA-databank

Niets te vrezen, of toch wel!

Dezelfde woorden in de titel van deze column als gisteren met een klein verschil. Gisteren eindigde de titel met een vraagteken en nu met een uitroepteken. Nee, de DNA-databank waar ik gisteren over schreef, is er nog niet, dat lukt niet binnen één dag. Toch ging er bij mij een alarmbelletje rinkelen toen ik in de Volkskrant las van het Amsterdamse PIT, het Preventief Interventie Team. Het team: “wil risicokinderen vanaf 6 jaar tijdig opsporen en door ingrepen in hun leefomgeving voorkomen dat zij afglijden in de criminaliteit of hun school niet afmaken.” Het team maakt daarbij gebruik van een screeningsmethode waarmee ze: “de risicofactoren bij een kind die kunnen leiden tot een anti-sociale ontwikkeling,” meten.

belastingontwijking

Illustratie: Amsterdam-Noir – WordPress.com

Positief dat deze kinderen al vroeg worden geholpen. Want: “Ontwikkelt een kind zich beter, dan neemt bijvoorbeeld de kans af dat het agressief gedrag vertoont. Want agressie is in de theorie van Swaab het gevolg van een ‘niet goed gelukte sociale ontwikkeling’: het kind heeft geen beschikking over alternatief gedrag en kan impulsen niet beheersen.” Swaab is hoogleraar neuropedagogiek Hanna Swaab die aan de basis staat van deze aanpak. Daarom moeten: “ongunstige omgevingsfactoren van een kind zo vroeg mogelijk positief (worden beïnvloed), om zo zijn sociale ontwikkeling te verbeteren.” En dat is wat het PIT doet, de omgevingsfactoren zo vroeg mogelijk positief beïnvloeden.

Maar toch, wat doet het met een mens en vooral een kind, als hij of zij al op jonge leeftijd als een probleem en zelfs als potentiële crimineel wordt gezien? Als alle activiteiten en daden van de jeugdige worden gewogen en gezien met criminaliteit als frame? Wordt ‘belletje trekken’ dan gezien als een stap in de ontwikkeling naar een criminele carrière en niet als onschuldig kattenkwaad?

Gedrag dat de kans op iets vergroot, wil niet zeggen dat dit iets ook werkelijk gaat optreden. Iedereen met een staatslot weet dat er ‘kans’ is op de hoofdprijs, maar dat die prijs met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid niet op jouw lot gaat vallen. In ieder geval laat dit zien dat mensen die ‘niets verkeerd hebben gedaan’, toch wat te vrezen hebben.

Waarom wordt zo’n aanpak niet ook toegepast op ander gedrag dat leidt tot antisociaal gedrag? Antisociaal gedrag zoals belastingontduiking en -ontwijking? Er zullen vast ook omgevings- en gedragsfactoren zijn die dergelijk gedrag kunnen voorspellen.

On door Ballonnendoorprikkerinfilosofie, vrijheid1 reactie

Niets te vrezen, of toch wel?

Dagblad de Limburg besteedde de afgelopen weken veel pagina’s aan de onopgeloste moord op Nicky Verstappen. Net als in de zaak rond Marianne Vaatstra vindt er een DNA-onderzoek plaats. In Dagblad de Limburger van vrijdag 23 juni 2017 reageert briefschrijver Henk Peters op dit onderzoek: “Van mij mogen ze iedereen DNA afnemen, gewoon al bij de geboorte. Iedereen moet verder gevraagd worden dit af te staan.” Peters ziet vele voordelen: “Een grote DNA-databank heeft onder andere het voordeel dat een misdrijf sneller wordt opgelost, maar ook heeft het een preventieve werking. De crimineel zal wel twee keer nadenken voor hij iets doet.” Voor de meeste mensen verandert er niets: “Doe je niets verkeerd, dan is er niks aan de hand en je DNA komt verder niet in beeld.”

datalek

Illustratie: MKB Servicedesk

Het lijkt mij verschrikkelijk om als ouder je kind te moeten begraven. Vreselijk als het kind door een misdrijf om het leven is gekomen en extra vreselijk als de dader maar niet wordt opgespoord en berecht. Inderdaad zou een DNA-databank bij kunnen dragen aan het oplossen van zo’n en andere misdaden en het vervolgens berechten en bestraffen van de daders. Dus maar doen die DNA-databank, als je niets verkeerd doet, heb je immers niets te vrezen. Doen, maar dan natuurlijk wel met goede waarborgen zoals wanneer er in de bank mag worden gegrasduind. bijvoorbeeld alleen bij bepaalde soorten misdrijven. En die digitale gegevens moeten natuurlijk goed worden beveiligd. Het mag niet zo zijn dat de eerste de beste hacker de bank kan ‘beroven’.

Wacht eens even, goede waarborgen kun je die wel garanderen? Ja, je kunt in wetten vastleggen wat de overheid er wel en niet mee mag doen. Laat de praktijk niet zien dat overheden en overheidsdiensten zich niet altijd aan die wetten houden? Inlichtingendiensten die tegen de wet in gegevens aftappen, opslaan en ‘verhandelen’ aan hun collega’s uit andere landen? Zelfs als de overheid zich wel aan die wetten houdt, wie garandeert mij dat die wetten niet worden aangepast en de bank vervolgens ook voor andere doeleinden wordt gebruikt? Hoe zouden de opgeslagen gegevens worden gebruikt als uit onderzoek zou blijken dat mensen met een bepaalde genen-combinatie vijftig procent kans hebben om crimineel te worden? Zouden we dan de aandrang kunnen weerstaan om iedereen te onderzoeken op de aanwezigheid van die genen-combinatie en wat zou er vervolgens gebeuren met degenen die positief worden bevonden op de aanwezigheid van die genen-combinatie? Laten de ervaringen uit het verleden niet zien dat gebruik en misbruik van bepaalde uitvindingen en technieken hand in hand gaan? Is zo’n databank dan nog steeds een goed idee?

Daar komt bij dat de eerste ‘bankroverproof’ bank nog gemaakt moet worden, net als de eerste hack-vrije gegevensbank.

On door Ballonnendoorprikkerinfilosofie, geschiedenis, rechtvaardigheid, vrijheid1 reactie