Modern Times

Maurice de Hond pleit in de Volkskrant voor het op een heel andere manier vormgeven van het onderwijs. De wereld verandert volgens De Hond: “Door Google en Wikipedia, smartphones en sociale media heb je waar ook ter wereld altijd de beschikking over alle informatie in de wereld. Dit leidt tot een compleet andere wereld dan de wereld waarin de mensen boven de veertig jaar zijn opgegroeid.”

ChaplinIllustratie: decentfilms.com

Daarom moet er in het huidige curriculum worden geschrapt (hij denkt aan bijvoorbeeld Latijn, Grieks of wiskunde) om plek te maken voor bijvoorbeeld programmeren en ondernemen. “We leren je het nu, wie weet heb je het ooit nodig. Veel van wat je leerde, was in de rest van je leven nooit meer relevant.” Omdat informatie nu in overvloed beschikbaar is, is dat niet nodig. Als je het nodig hebt, zoek je het immers gewoon even op. De Hond lijkt ervoor te pleiten om het onderwijs af te stemmen op dat wat de markt vraagt.

Volgens De Hond is andere kennis en zijn andere vaardigheden nodig: “We moeten veel ruimte geven aan creativiteit, kritisch denken, leren leren, burgerschap.” Was en is dat niet altijd de opdracht van het onderwijs geweest? Is het daarom niet juist van belang om te weten wat de generaties voor jou dachten? Moet je dan ook niet de kennis van hun taal voor de samenleving behouden zodat die teksten uit de eerste hand gelezen kunnen worden? Is wiskunde niet ook van belang omdat het logisch nadenken en redeneren ontwikkelt en bevordert? Zou de wereld niet juist gebaat zijn bij meer logisch nadenken? En bovenal, is dat niet juist een vaardigheid die je goed van pas komt bij het schrijven van algoritmes en het programmeren?

De Amerikaanse filosofe Martha Nussbaum hield een paar jaar geleden in haar boek Not for Profit juist een pleidooi voor het opwaarderen van wat zij humanities, de geesteswetenschappen noemt. Zij waarschuwt voor de dominantie van het ‘marktdenken’: “Hongerig naar winst, verwaarlozen landen en hun onderwijssystemen vaardigheden die nodig zijn om de democratie levend te houden. Als die trend doorzet, produceren landen van over de hele wereld generaties van bruikbare machines in plaats van complete burgers die zelf kunnen denken, tradities bekritiseren en die het belang inzien van andermans lijden en prestaties. De toekomst van de democratie staat op het spel (eigen vertaling).” 

Heeft zij hier een punt? Stimuleer je creativiteit niet juist door kinderen kennis te laten maken met andere culturen, of dat nu huidige of vergane culturen zijn? Zou dat niet ook de nieuwsgierigheid en het empathisch vermogen vergroten? Kan dit geen positieve invloed hebben op de samenleving en dus bijdragen aan ‘burgerschap’? Spant De Hond het paard niet achter de wagen?

5 gedachtes over “Modern Times

  1. Is dat dezelfde Maurice de Hond als die van het weerbericht? Ik kan me wel vinden in zijn gedachte dat alles wat je op school leert in je latere leven nuttig moet zijn. Maar het gaat er daarbij om wat je onder nut verstaat. En dan ben ik het helemaal met Nussbaum eens dat empathie ontzettend nuttig is, en dat we die via onderwijs moeten proberen te vergroten. Bovendien denk ik dat de ‘humanities’ mensen wat oriëntatie kunnen bieden op zingevingsvlak, ook erg nuttig in een tijd waarin religie voor velen is weggevallen. Nutsdenken is niet verkeerd, maar niet alleen de markt bepaalt wat nuttig is. Want inderdaad, de mens is meer dan een producerende machine.

    Like

    1. Dag Leni,
      Volgens mij doet hij geen weerberichten. Of je moet de wekelijkse zegelpeilingen onder het weerbericht scharen. Inderdaad is nutsdenken niet verkeerd, de vraag is alleen wie en hoe wordt het nut bepaald. Nu wordt de nadruk veel te veel gelegd op de arbeidsmarkt: onderwijs en arbeidsmarkt moeten goed op elkaar aansluiten, we moeten opleiden waar de markt om vraagt.

      Like

  2. Pingback: Burgers en macht – Ballonnendoorprikker

Plaats een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te bestrijden. Ontdek hoe de data van je reactie verwerkt wordt.